Rối loạn hành vi hay tâm thần được đặc trưng bởi rối loạn trong tư duy, cảm xúc hay hành động, không phù hợp với những chuẩn mực văn hóa xã hội. Trong hầu hết trường hợp các triệu chứng gây lo lắng, phiền muộn và ảnh hưởng đến hoạt năng của con người.
Rối loạn tâm thần gây ra các triệu chứng mà người bệnh hoặc những người xung quanh có thể nhận thấy. Chúng bao gồm:
-
các triệu chứng về cơ thể (đau nhức, rối loạn giấc ngủ…);
-
các triệu chứng về cảm xúc (cảm thấy buồn, lo âu, sợ hãi…);
-
các triệu chứng về nhận thức (khó khăn trong suy nghĩ một cách rành mạch, niềm tin bất thường, rối loạn trí nhớ…);
-
các triệu chứng về hành vi (cư xử theo cách hung hãn, không thể thực hiện các công việc thường ngày…);
-
các triệu chứng về tri giác (nhìn hoặc nghe thấy những thứ mà người xung quanh không nhìn hoặc nghe thấy…).
Các dấu hiệu sớm cụ thể thay đổi tùy thuộc vào từng rối loạn. Những người có một hoặc hơn một trong những triệu chứng trên nên đi khám chuyên khoa tâm thần nếu chúng tồn tại dai dẳng, gây phiền muộn đáng kể, hoặc ảnh hưởng đến cuộc sống thường nhật.
Các ví dụ về rối loạn tâm thần bao gồm trầm cảm, lạm dụng chất, tâm thần phân liệt, chậm phát triển tâm thần, chứng tự kỷ ở trẻ nhỏ và sa sút trí tuệ. Chúng có thể xảy đến ở cả nam giới lẫn nữ giới, ở mọi độ tuổi, mọi chủng tộc và mọi dân tộc. Các nguyên nhân gây ra rối loạn tâm thần còn chưa được hiểu rõ, nhưng có thể hiểu đó là tác động của sự kết hợp bởi các nhân tố sinh học, tâm lý và xã hội như các sự kiện gây stress trong cuộc sống, hoàn cảnh gia đình khó khăn, các bệnh về não, do gen hay di truyền, và các bênh cơ thể.
Trong hầu hết trường hợp, các rối loạn tâm thần đều có thể được chẩn đoán và điều trị có hiệu quả./.
(nguồn WHO)
BBT.
