Liệu pháp âm nhạc (Music Therapy)

Liệu pháp âm nhạc là gì?

—  Âm nhạc trị liệu là việc sử dụng âm nhạc (nhịp điệu, giai điệu, hòa âm, tiết tấu…) trong mối quan hệ trị liệu để duy trì, phục hồi hoặc cải thiện cảm xúc, nhận thức, cơ thể và sức khỏe tinh thần.

—  Âm nhạc trị liệu có 2 hình thức:

–         LPAN tích cực chủ động (hát, di chuyển theo điệu nhạc, viết bài hát và chơi các nhạc cụ);

–         LPAN tiếp thụ (nghe, cảm nhận và tưởng tượng). Trong LPAN tiếp thụ, mô hình nổi tiếng nhất thế giới là phương pháp của Helen L. Bonny: Âm nhạc và tưởng tượng có hướng dẫn (Guided Imagery and Music – GIM).

Âm nhạc và tưởng tượng có hướng dẫn  GIM

—  GIM sử dụng kiệt tác của các nhà soạn nhạc nổi tiếng trên thế giới như Beethoven, Mozart, Rachmaninov…

—  Tính độc đáo của GIM là sự đồng bộ hóa giữa những trải nghiệm tưởng tượng và âm nhạc. Trong quá trình này âm nhạc như tấm gương phản chiếu những mâu thuẫn trong tư tưởng ở cả vô thức lẫn ý thức.

—  GIM khuyến khích đưa những mâu thuẫn chưa được giải quyết lên bình diện ý thức và giúp người bệnh tìm ra những cách thức mới để giải quyết vấn đề.

—  Thời gian một buổi trị liệu: 45 – 60 phút

+     Nghe âm nhạc: 30 – 40 phút.

+     Thời gian hướng dẫn AN và trao đổi: 15 – 25 phút.

Các bước thực hiện GIM

—  Bước 1: Thư giãn.

BN được yêu cầu nằm hoặc ngồi xuống ghế/giường một cách thoải mái và nhắm mắt lại; hướng dẫn BN điều hòa nhịp thở. Khi nhạc được bật lên nó sẽ khơi gợi những hình ảnh, cảm giác cơ thể, và cảm xúc. BN được yêu cầu nói với NTL về những điều này và miêu tả những trải nghiệm do nhạc gợi lên.

—  Bước 2: Đồng hành.

NTL và âm nhạc cùng song hành trong quá trình trị liệu. Khi âm nhạc nổi lên, NTL yên lặng, khi âm nhạc có những khoảng lặng NTL đặt câu hỏi giúp BN tập trung vào hình ảnh do âm nhạc gợi lên:

–         Bạn thấy mình đang ở đâu?

–         Bạn thấy mình đang thu hút vào điều gì?

–         Bạn đang cảm thấy điều gì?

Những câu nói giúp BN đi sâu vào những trải nghiệm bên trong:

–         Hãy để cho tiếng nhạc cùng đi với bạn.

–         Tiếng nhạc có mang lại điều gì cho bạn không?

–         Hãy để tiếng nhạc dẫn dắt bạn.

–         Tiếng nhạc đang nói với bạn điều gì?

—  Bước 3: Kết thúc

Sau khoảng 25-30 phút chương trình âm nhạc gần đi đến đoạn kết, NTL hướng dẫn BN từ từ mở mắt ra và trở lại thế giới thực tại.

–         Trao đổi với BN về những trải nghiệm và mối liên kết của chúng với vấn đề thực tại.

–         Hội thoại giữa nhà trị liệu và BN 10 – 20 phút.

–         Hướng dẫn BN giải thích trải nghiệm âm nhạc. Nhắm vào sự thấu hiểu mới về vấn đề.

GIM mang lại điều gì?

GIM được sử dụng thành công trên cả người lớn và trẻ em. GIM được coi là trị liệu giải quyết vấn đề và nó đặc biệt có hiệu quả với:

–         Các rối loạn lo âu;

–         Các rối loạn trầm cảm;

–         Các vấn đề liên quan đến mối quan hệ và li dị;

–         Những thay đổi trong công việc và các giai đoạn chuyển đổi trong cuộc sống;

–         Các rối loạn liên quan stress;

–         Sang chấn và lạm dụng tình dục.